Thứ Bảy, 6 tháng 4, 2013

Gloomy Sunday

-Bí ẩn bản nhạc 'Chủ Nhật u sầu' khiến 100 người chết
Cập nhật 05/04/2013.

 
Ca khúc “Ngày Chủ Nhật u sầu” đã liên quan trực tiếp đến cái chết của hơn 100 người, trong đó có chính tác giả và người yêu cũ của ông. 

Nỗi u sầu của nhạc sĩ Rezso Seress
Vào một buổi chiều cuối năm 1932 tại thủ đô Pari (Pháp) trong không khí nặng nề, u ám, lạnh lẽo của một chiều mưa, nhạc sĩ dương cầm gốc Hunggari, Rezso Seress ngồi chơi đàn bên cửa sổ. Chính ngoại cảnh u buồn ấy đã gợi cảm hứng cho những giai điệu đầu tiên trong một bản nhạc mới của anh. Đó chính là tác phẩm “Szomorú Vasárnap”. 
Chàng nhạc sĩ đã dành trọn tình yêu cho một người phụ nữ nhưng lại bị cô cự tuyệt. Trong nỗi thất vọng, anh đã đặt bút viết nên bản nhạc sầu thảm nhất trong cuộc đời mình. Nhưng anh đâu ngờ, chính “đứa con tinh thần” ấy lại reo giắc tai họa trong những năm sau đó.
“Szomorú Vasárnap” đã không gây ấn tượng gì nhiều lúc ra mắt. Bản nhạc này đủ hay để các hãng thu âm thời bấy giờ có thể nhận lời phát hành đĩa nhưng không một hãng nào đồng ý vì “nhạc và lời quá buồn thảm, rợn người”. Phải đến năm 1935, phiên bản có lời đầu tiên bằng tiếng Hungary của “Szomorú Vasárnap”, do một người bạn của Reszo là Jávor viết lời và Pál Kalmár thể hiện, mới được ghi âm.
Bản nhạc đã nhanh chóng được các nhà sản xuất nước ngoài quan tâm. Nhạc sĩ Sam M. Lewis (người Mỹ) và Desmond Cater (người Anh) đều đã viết ca từ tiếng Anh cho “Szomorú Vasárnap” với tựa là “Gloomy Sunday”. 

Phần đầu của bài hát "tử thần"

Phiên bản của Lewis, được Hal Kemp ghi âm vào năm 1936, có ca từ như sau:“Ngày chủ nhật u sầu, tôi chìm trong bóng tối. Trái tim tôi và tôi quyết định chấm dứt tất cả. Tôi biết, tiếp theo rất nhanh sẽ là nến và những người cầu nguyện. Đừng để họ phải khóc, hãy để họ biết rằng tôi vui sướng được ra đi. Cái chết không phải là giấc mộng, vì trong cái chết, tôi được âu yếm em. Còn lại hơi thở cuối cùng của linh hồn mình, tôi sẽ ban phước lành cho em”.
Ngay trong tuần “Gloomy Sunday” trở thành best-seller và tác giả Seress cũng đã gửi thư tới người yêu cũ với mong muốn nối lại tình xưa. Nhưng ngay ngày hôm sau, cô gái đó tự vẫn bằng thuốc độc, bên giường là một mẩu giấy có hai chữ: “Gloomy Sunday”.

Những cái chết lạ lùng

Phiên bản của Pál Kalmár ngay lập tức trở nên nổi tiếng tại Hungary, nhưng đó cũng là lúc nhiều sự việc lạ lùng bắt đầu xảy ra.
Tại Budapest, một người đàn ông ngồi trong quán cà phê đông đúc, yêu cầu nhạc công chơi bản “Szomorú Vasárnap”. Ông vừa nhấm nháp sâm panh, vừa thưởng thức bản nhạc. Bản nhạc chấm dứt, vị khách trả tiền, rời khỏi quán, vẫy một chiếc taxi, nhưng khi vừa bước lên xe, ông ta liền lôi ra một khẩu súng và tự kết liễu cuộc đời bằng một viên đạn.
Tại Berlin, một nữ nhân viên bán hàng đã treo cổ tự tử. Bên trong giày của cô là một tờ giấy ghi bản “Gloomy Sunday”. Tại New York, một cô thư ký xinh đẹp tự tử bằng khí gas trong căn hộ chung cư của mình. Tại hiện trường, người ta tìm thấy mẩu giấy nhỏ ghi lại tâm nguyện cuối đời của cô: Mong muốn được chơi bản nhạc “Gloomy Sunday” trong lễ tang.
Nhiều người cho rằng, bản nhạc thất tình buồn thảm là nguyên nhân của các vụ tự tử. Nhưng vấn đề này cũng gây tranh cãi, bởi sau đó, nó đã gây ra những cái chết lạ lùng cho những người nghe, không phân biệt tuổi tác, tầng lớp. 
Một người đàn ông 80 tuổi tự kết liễu cuộc đời bằng cú nhảy từ cửa sổ tầng 7 xuống đất trong khi đang nghe bản nhạc này. Một cô bé 14 tuổi nhảy xuống sông tự tử khi trong tay còn đang cầm một bản copy của “Gloomy Sunday”. Kỳ lạ hơn, tại Italy, một cậu bé đang đi trên đường bỗng gặp một người đàn ông đang chơi bản nhạc “Gloomy Sunday”. Cậu dừng lại, dốc sạch tiền trong túi ra cho người ăn xin đó, rồi chẳng nói chẳng rằng đi tới một cây cầu, nhảy xuống sông …tự tử. Tại nhiều buổi biểu diễn, các ca sĩ chết trong lúc hát, khán giả đột tử trong lúc nghe “Gloomy Sunday”. Có tới 15 quốc gia có người đâm đơn kiện, buộc tội Rezso liên quan đến những cái chết này. 
Dù đã được chỉnh sửa lại, “lời nguyền” chết chóc vô hình trong bản nhạc vẫn tiếp tục gây tai họa. Cái chết của một người phụ nữ khi đang nghe phiên bản hợp tấu của “Gloomy Sunday” tại căn hộ của mình ở Luân Đôn đã mở đầu cho chuỗi dài những cái chết tiếp nối sau đó, buộc cơ quan quản lý truyền thông Anh lại phải tái ban hành lệnh cấm đặc biệt đối với “Gloomy Sunday”. Đến tận ngày nay, lệnh cấm này vẫn chưa được dỡ bỏ.

“Buồn thảm nhất mọi thời đại”

Mặc dù mang tiếng xấu, nhưng “Gloomy Sunday” đã không ngừng được các ca sĩ khắp thế giới thể hiện lại, trong đó có những ngôi sao như Elvis Costello, Sinead O’Connor, Sarah McLachlan hay Heather Nova…. Danh ca Bjork cũng đã biểu diễn bài hát này tại đám tang của nhà thiết kế thời trang Alexander McQueen tại Nhà thờ St Paul (Luân Đôn) vào tháng 9/2010.

Bài hát “tử thần” cũng là nguồn cảm hứng cho bộ phim “The Kovak Box”

Bài hát “tử thần” cũng là nguồn cảm hứng cho bộ phim “The Kovak Box” (năm 2006), viết về một nhà văn bị mắc kẹt trên đảo Mallorca (Tây Ban Nha) cùng với những người bị gắn một loại vi chip khiến họ tự tử khi nghe “Gloomy Sunday”. “Ngày Chủ nhật u sầu” cũng bị liệt vào vị trí số 2 trong danh sách những ca khúc buồn thảm nhất mọi thời đại do trang âm nhạc Spinner bình chọn.
Từ góc độ khoa học, các nhà nghiên cứu đã tìm cách giải thích nguyên do của những cái chết khó hiểu liên quan đến bản nhạc “tử thần”. Họ cho rằng vào thời điểm bản nhạc ra đời, Mỹ và châu Âu đang trải qua một thời kì khủng hoảng kinh tế xã hội trầm trọng sau Chiến tranh Thế giới thứ I. Một xã hội công nghiệp hóa đang khiến cuộc sống quay cuồng hơn, nạn thất nghiệp gia tăng, cảnh chết chóc, thương vong do di chứng từ chiến tranh…Tất cả đã tác động mạnh đến tâm lý con người và đưa họ rơi vào trạng thái mất phương hướng, trầm cảm, bi quan về cuộc sống. Bản nhạc “Gloomy Sunday” với giai điệu sầu thảm, ma mị có thể chính là “giọt nước tràn ly”. Hơn nữa, những câu chuyện thêu dệt của dư luận, khiến bài hát càng trở nên “ma quái” hơn cũng đã góp phần tạo nên xu hướng “tự tử dây chuyền” vào thời điểm đó.

Chính tác giả Rezso cũng treo cổ tự tử 

Với Rezso, khi được hỏi ông đã suy nghĩ gì khi viết ca khúc, người nhạc sĩ bất hạnh nói: “Sự nổi tiếng kiểu này khiến cho tôi bị tổn thương. Tôi đã trút mọi nỗi niềm thất vọng, đổ vỡ của trái tim mình vào bài hát, và dường như những người khác, có cảm xúc giống tôi, cũng tìm thấy sự tổn thương của họ trong đó”.
Khi báo chí thống kê số lượng khổng lồ những vụ tự tử bắt nguồn từ bản nhạc này, người nhạc sĩ thất tình thực sự hoảng loạn. Anh chẳng hiểu vì sao “đứa con tinh thần” ra đời trong giây phút tâm trạng u ám, sầu thảm ấy lại gây ra nhiều tai họa đến như vậy. Rezso tìm cách thu hồi lại bản nhạc, nhưng mọi nỗ lực của anh đều vô nghĩa. 
Không biết có phải do “lời nguyền” bí ẩn từ “Gloomy Sunday”, chính tác giả của nó Rezső Seress cũng đã tìm đến cái chết. Trong Thế chiến thứ II, do mang dòng máu Do thái, Rezso bị bắt vào trại tập trung của Đức quốc xã. Sống sót sau địa ngục trần gian này, ông trở thành một nghệ sĩ nhào lộn cho một nhà hát và rạp xiếc. Sau đó, Rezso quay trở lại với sáng tác nhạc nhưng không bao giờ có một tác phẩm nào gây tiếng vang như “Gloomy Sunday”. 
Tháng 1/1968, Rezso nhảy khỏi cửa sổ căn hộ của mình ngay sau sinh nhật lần thứ 69 nhưng không chết. Sau đó, tại bệnh viện, người nhạc sĩ bất hạnh đã treo cổ để tìm đến sự giải thoát cuối cùng./Baotintuc


Một bài hát khiến hàng trăm người tự tử
18/03/2011 18:59:38
Gloomy Sunday (Chủ nhật buồn) là một bài hát do nhạc sỹ dương cầm người Hungary tên Rezso Seress sáng tác để diễn tả tâm trạng thất tình của mình. Nhưng Rezso không ngờ rằng bài hát là nguyên nhân khiến hàng trăm người tự tử, kể cả Rezso Seress và người con gái nhân vật trong bài hát. Vì thế, Gloomy Sunday được mệnh danh là “Bài hát thần chết” hay “Bài ca tự sát Hungary".

Người nhạc sĩ thất tình

Một chiều buồn cuối năm 1932, bầu trời Paris thật ảm đạm, mưa nặng hạt và lạnh lẽo. Nhạc sỹ dương cầm Rezso Seress ngồi chơi đàn dương cầm bên cửa sổ. Người phụ nữ Rezso Seress yêu vừa cự tuyệt tình yêu cao thượng của ông. Reszo luôn luôn tôn thờ tình yêu của mình, nên ông đã phải đau khổ thật nhiều khi tình yêu của mình bị từ chối. Trong nỗi thất vọng, một giai điệu chợt xuất hiện trong đầu ông và nửa tiếng đồng hồ sau, bài Gloom Sunday ra đời.


Bài hát nói về tâm trạng đau khổ của một người thất tình ngồi một mình, nghe hơi mưa và đợi chờ không nguôi ngoai và cuối cùng là chủ nhật nào, tôi im hơi ... đến với tôi thì muộn rồi. Khi bài hát được hoàn thành, Reszo cảm thấy nhẹ nhàng hơn đôi chút trong lòng. Tuy nó không bù vào nỗi mất mát tình yêu to lớn kia, nhưng bài hát đó thật hay để được đưa vào đĩa nhạc thời bấy giờ.

Sau khi bài hát ra đời, Reszo cố gắng bán Gloomy Sunday. Thoạt đầu, Rezso Seress đã gặp nhiều khó khăn khi tìm người tiêu thụ. Các nhà sản xuất đĩa nhạc cho rằng bài hát nghe rất lạ và quá buồn thảm để trở thành 1 đĩa nhạc có giá trị. Một nhà sản xuất đã viết rằng: "Có cả một mối tuyệt vọng bị cưỡng ép thật kinh khủng trong bài hát ấy. Tôi không nghĩ rằng nó sẽ đem lại điều gì hay ho cho người nào nghe. Nhưng không vì thế mà Reszo ngừng cố gắng để tìm mối tiêu thụ. Phải mất vài tháng trời, ông mới tìm được một hãng băng đĩa nhận lời mua bài hát đó và phát hành tại nhiều thành phố lớn trên thế giới. Khi bài hát được tung ra thị trường cũng là lúc nhiều sự việc lạ lùng bắt đầu xảy ra.

Ảnh hưởng kinh hoàng

Khi bài hát được tung ra thị trường, bắt đầu xuất hiện những chuyện kì lạ. Một người đàn ông đang ngồi trong quán cà phê đông đúc tại Budapest đòi ban nhạc chơi bản Gloomy Sunday. Người đàn ông ngồi tại bàn ông ta vừa nhấp rượu champagne vừa lắng nghe. Khi bản nhạc chấm dứt, người đàn ông trả tiền, rời khỏi quán, và vẫy một chiếc xe taxi. Vừa ngồi vào trong xe, ông ta liền lôi ra 1 khẩu súng và tự kết liễu đời mình.

Vài ngày sau đó, một cô gái bán hàng thật trẻ đã tự treo cổ tại Berlin. Nằm phía dưới chân của cô gái là tờ nhạc của bài Gloomy Sunday. Một cô thư ký xinh đẹp tại New York tự tử trong văn phòng bằng hơi ga đã để lại một mẩu giấy nhỏ xin yêu cầu bản nhạc Gloomy Sunday được chơi vào buổi lễ an táng cô. Khắp thế giới, có báo cáo về những cái chết liên quan đến bài hát ấy: Ca sĩ chết trong lúc hát, thính giả chết trong lúc nghe... Cuối cùng thì công ty truyền thông Anh phải cấm hẳn bài Gloomy Sunday vào những buổi phát thanh thường lệ trên sóng.

Nhiều hệ thống viễn thông Hoa Kỳ cũng nhanh chóng vào cuộc thanh lọc. 15 quốc gia khác đã đâm đơn kiện bài hát. Các luật sư trên thế giới đã tranh luận rằng người soạn nhạc của bài hát có nên chịu trách nhiệm cho hàng loạt cái chết là hậu quả của sự sáng tạo của nhạc sĩ hay không. Nhưng khi các đài radio cố gắng hủy bỏ bài hát thì nó càng trở nên phổ biến hơn. Người ta còn cảm thấy hào hứng hơn khi nghe bài hát tự tử này.

Bài hát dường như ảnh hưởng mọi người không phân biệt gì đến tuổi tác hay tầng lớp. Một người đàn ông 80 tuổi tự kết liễu đời mình bằng cách nhảy từ cánh cửa sổ lầu bảy xuống trong khi bài nhạc đang hát. Một cô gái 14 tuổi chết đuối khi trong tay còn cầm một bản copy của bài Gloomy Sunday. Một cậu bé sai vặt người Ý, đang đi ngang một người ăn xin trên lề đường đang hát bản nhạc Gloomy Sunday đột nhiên dừng lại, để chiếc xe đạp của cậu sang một bên, tiến dần đến chỗ người ăn xin và cho ông ta hết số tiền mà cậu đang có. Sau đó chẳng một lời nào, cậu bé đi đến một cây cầu gần đấy và tự nhảy xuống tìm lấy cái chết.

Bi kịch của tác giả

Báo chí lượm lặt hết tất cả những câu chuyện và gửi phóng viên đến phỏng vấn Reszo và hỏi Rezso Seress nghĩ gì về điều ấy. Nhưng Reszo cũng bàng hoàng như bao người khác. Rezso Seress cũng chẳng hiểu vì sao bài hát của mình đã gây ra nhiều điều bất thường đến vậy. Từ đó, người soạn nhạc dường như bị truyền nhiễm những điều bất lành theo sau bài nhạc bất cứ khi nào và nơi đâu khi bản nhạc được chơi lên.

Khi bài Gloomy Sunday trở thành một top hit trong tuần, Reszo đã viết một lá thư gửi cho người yêu cũ của chàng và xin thêm một cơ hội nữa để nối lại mối duyên xưa. Ngày hôm sau, người ta tìm thấy thi hài của cô gái trẻ đã chết vì uống thuốc quá liều lượng. Bên cạnh cô ta là một tờ giấy với nét chữ nghệch ngoạc trên ấy nhưng còn có thể đọc được. Đó là tên của bài nhạc Gloomy Sunday.
Đến lúc này thì Reszo chẳng còn nghi ngờ gì sự tác động kinh hoàng của mình. Lần đầu tiên trong đời, Reszo cố gắng thu hồi lại bài nhạc để nó khỏi bị lan ra nhiều thêm. Nhưng tất cả mọi nỗ lực của anh đều không thành. Bài hát càng bị cấm, nó lại càng trở nên phổ biến hơn. Những bản copy lậu được bày bán trên đường phố như một loại trái cấm. Trong mỗi quốc gia, số người chết lại càng gia tăng. Bài hát đã đem lại nhiều lời đồn đại chết người đến nỗi các nhạc sĩ không dám chơi bài ấy hay thậm chí các ca sĩ cũng sợ không dám hát.

Thời gian trôi qua, Chiến tranh thế giới lần thứ 2 bùng nổ và người ta cũng bắt đầu quên đi bài hát ấy. Dần dần, cơn sốt bài hát được lắng dịu xuống. Vì thế, cơ quan truyền thông Anh quyết định nới lỏng lệnh cấm, Đài BBC cho phát Gloomy Sunday trên làn sóng điện, nhưng bấy giờ bài nhạc chỉ còn là một hợp tấu khúc. Từ ấy bài hát được sửa lại theo lối hoà âm hợp khúc này. Tuy nhiên, ngay sau đó người ta lại phát hiện một vụ tự tử liên quan đến bài hát. Một cảnh sát đi tuần chú ý tiếng nhạc phát ra từ cánh cửa sổ của một căn hộ trên con phố gần đó cứ mãi một giọng điệu. Cảm thấy lạ, viên cảnh sát bước vào căn nhà để xem xét thì thấy dàn máy hát xoay tròn tự động vẫn đang chơi bản Gloomy Sunday, bên cạnh là thi thể một thiếu phụ đã tử vong bằng một một liều thuốc ngủ cực mạnh.

Đây mới chỉ là một bắt đầu của hàng loạt cuộc tự tử khác nối tiếp. Một lần nữa, Cơ quan Truyền thông Anh phải ra cấm lệnh đối với bài hát. Đến thời điểm đó, Reszo Seress bị ám ảnh khủng khiếp bởi những cái chết do bài hát của anh ta gây nên. Và chính Rezso Seress cũng tự kết liễu đời mình vào năm 1968. Theo thống kê sơ bộ, có hơn 100 người chết sau khi nghe bài hát Gloomy Sunday, kể cả tác giả và nhân vật chính được tặng bài hát này.

Giải mã bí mật

Các nhà nghiên cứu cho biết âm nhạc, điện ảnh, trò chơi... có thể tác động đến tâm lý của con người, nhưng không phải là quyết định. Thời kỳ đó, Mỹ và châu Âu đang trong giai đoạn phát triển công nghiệp, xã hội bị khủng hoảng kinh tế sau Thế chiến thứ nhất, nạn thất nghiệp gia tăng, hậu quả của chiến tranh gây ra sự chết chóc, thương vong... Những điều này tác động mạnh lên tâm lý của dân chúng và đẩy nhiều người trong số họ rơi vào trạng thái mất phương hướng, trầm cảm, thất vọng trong cuộc sống.

Trong bối cảnh đó chỉ cần thêm một tác động nhỏ từ bên ngoài như âm nhạc, phim ảnh ... có nội dung buồn thảm là có thể đẩy họ đến một quyết định tiêu cực. Bài hát Gloomy Sunday rất ảm đạm này chính là giọt nước làm tràn ly. Thêm nữa là sự cộng hưởng thêu dệt của dư luận đã tạo nên cái mốt tự tử vào thời kỳ đó.

Thực tế cho thấy, sau Thế chiến thứ hai, không còn hiện tượng tự tử vì bài hát nữa. Lệnh cấm bài hát này cũng đã bị bãi bỏ từ lâu.

Theo Đời sống Pháp luật 

Sadly one Sunday I waited and waited
With flowers in my arms for the dream I'd created
I waited 'til dreams, like my heart, were all broken
The flowers were all dead and the words were unspoken
The grief that I knew was beyond all consoling
The beat of my heart was a bell that was tolling
Saddest of Sundays
Then came a Sunday when you came to find me
They bore me to church and I left you behind me
My eyes could not see one I wanted to love me
The earth and the flowers are forever above me
The bell tolled for me and the wind whispered, "Never!"
But you I have loved and I bless you forever
Last of all Sundays

Ngày Chủ Nhật u ám

Một chủ nhật thật ảm đạm.Tôi vẫn mãi đợi và đợi.
Với những bông hoa trên tay cho những ảo tưởng mà tôi đã tạo ra.
Tôi chờ cho đến giất mơ, giống như trái tim tôi,tất cả đã vỡ tan.
Những bông hoa đã chết và thế giới đều lặng thinh.
Ngày buồn nhất của những ngày Chủ Nhật.
Và một ngày Chủ Nhật đến khi em tìm tôi.
Họ đưa tôi đến nhà thờ và tôi đã bỏ em lại đằng sau.
Đôi mắt tôi không thể nhìn thấy một điều nào đó để tôi tự yêu bản thân mình.
Trái đất và những bông hoa đã vượt qua tôi.
Tiếng chuông nói với tôi và cơn gió khẽ thầm "Không bao giờ!"
Nhưng tôi vẫn yêu và vẫn sẽ mãi cầu phúc cho em.
Ngày cuối cùng của những ngày chủ nhật

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét