Ngụ ngôn thời bấn loạn (kỳ 21)

Ngụ ngôn thời bấn loạn (kỳ 21)

VRNs (23.02.2011) – Sài Gòn – Ngụ ngôn 66

Một người tiều phu quanh năm đốn củi trong khu rừng đầy thú dữ. Một hôm có người hòi ông: “Làm việc trong rừng vậy ông có sợ thú vồ không?” Ông cười và đáp: “Sao lại sợ, mình có trí khôn và có cái rìu”.

Người ấy hỏi cọp: “Mày có dám vồ ông tiều phu không?” Cọp đáp: “Sợ lắm chứ, vì ông ấy có cái rìu”. Người ấy lại hỏi chim bồ câu: “Chú có sợ bác tiều phu không?” Bồ câu thưa: “Dạ sợ chứ, vì bác ấy có trí khôn”.

Lời bàn: Người quân tử chú tâm đến trí của người khác, còn hạng tiểu nhân chỉ nghĩ đến sức mạnh, chỉ ăn hiếp kẻ yếu thế mà thôi, còn ai có dũng khí thì bọn tiểu nhân riu ríu. Họ chẳng biết trí là gì.

Ngụ ngôn 67

Phú ông ăn nhậu suốt ngày không biết bằng tiền của ai, nên ngày càng “phát tướng”. Sợ rằng sức khoẻ suy giảm, ông quyết kiêng bớt, chỉ ăn ngày khoảng bốn bữa chính mà thôi (!). Thỉnh thoảng bước lên cân, ông thấy kim cứ nhích lên nhích lên. Ông lo lắm, nhưng lại nghĩ biết đâu cái cân sai, nên quăng đi và mua cái mới. Do đó mà tiệm bán cân làm ăn khấm khá hẳn ra.

Đến cái cân thứ hai mươi trong mùa Xuân ấy, ông vẫn thấy kim chỉ trọng lượng mình tăng chứ không giảm, ông bèn nghiến răng đạp mạnh lên mặt cân. Chiếc cân tan tành, sau khi cây kim quay như cối xay gió.

Cuối cùng ông bảo: “Từ nay hễ cái cân nào vào nhà ta là ta đập cho nát ngay!”

Lời bàn: Cái cân dùng để biết trọng lượng cũng như hàn thử biểu dùng để đo nhiệt độ. Nhiều người không nhìn lại mình xem mình đã làm gì, cứ thấy ai chỉ ra cái sai trái là họ đạp cho vỡ ngay như phú ông béo mập đạp vỡ cân, như khi thấy trời nóng là đập hàn thử biểu. Như thế biết khi nào mới điều chỉnh mọi thứ cho đâu vào đó!

Ngụ ngôn 68

Sinh nhật bác sư tử được tổ chức dịp cuối Xuân. Quà cáp riu riu từ bìa rừng vào đến con suối trước hang bác sư tử đang trú ngụ. Các loài thú đi sinh nhật diện bộ lông chải chuốt, cúi rạp mình tặng quà là những bó hoa tươi rực rỡ. Sư tử vui mừng với những bó hoa quí được gói to và đẹp. Đến phiên chim hoạ mi, cô nàng tặng một món quà nhỏ xíu gói trong lá cây rừng, cột sơ sài bằng sợi dây leo. Sư tử gầm lên: “Ngươi không sợ oai ta sao?”. Nghe tiếng gầm, hoạ mi sợ hãi bay vút lên và vẫn cất giọng hát trong trẻo.

Khi chim hoạ mi bay đi, gói quà rơi xuống ngay trước mặt bác sư tử. Bác lấy chân đá văng đi, bất ngờ bác rùng mình hối tiếc về sự hời hợt của mình. Trong gói nhỏ ấy là mấy hạt giống của loài hoa mà sư tử đang mơ ước. Đó là loài hoa chỉ nở mỗi năm một lần ở phương Nam, mang lại sức khoẻ và trường thọ.

Lời bàn: Xã hội vốn chú trọng hình thức bên ngoài, lắm khi bỏ quên những điều cao quí. Khi người ta dùng quyền mà hành xử với cái đầu nhẹ như bông, thì nhiều giá trị bị đảo lộn.

Gioan Lê Quang Vinh, VRNs