Cụ' rùa Hồ Gươm dính lưỡi câu chùm

- Phát hiện lưỡi câu chùm thứ hai trên lưng cụ Rùa (NTNN).
– Trắng đêm theo chân những kẻ săn trộm rùa hồ Gươm (VTC) -

Ai bảo vệ “cụ rùa”?

Sau rùa ở hồ Đồng Mô (Sơn Tây) đang nằm trong vòng ngắm của những tay thợ săn rùa, giờ lại tới “cụ rùa” thiêng ở Hồ Gươm (Hà Nội) đang bị đe dọa bởi nhiều tác nhân, nhưng dường như không có cơ quan nào chịu trách nhiệm bảo vệ.

'Cụ' rùa Hồ Gươm dính lưỡi câu chùm(06/09)

06/09/2010 9:24

Cụ Rùa trên lưng chi chít các vết thương nghi do bị đập bằng vật cứng và lưỡi câu chùm.

Trong khi cả nước đang tưng bừng các hoạt động chào đón 1.000 năm Thăng Long thì cụ Rùa Hồ Gươm đang phải sống qua ngày với một lưỡi câu chùm mắc ở lưng cùng nhiều vết thương khác. Biểu tượng tâm linh của cả nước đang đối mặt nguy cơ bị tấn công hằng ngày từ phía những kẻ câu trộm cá.

Thương tích đầy mình

Theo thông tin được cung cấp, cụ Rùa Hồ Gươm đang bị thương do những kẻ câu trộm cá tấn công bằng lưỡi câu chùm. Ảnh chụp ngày 1-8-2010 cho thấy rõ ràng có một vật hình dáng như lưỡi câu chùm cắm vào phần mai cụ.

Cũng theo thông tin chúng tôi nhận được, nhiều khả năng lưỡi câu này không phải mới, mà đã mắc ở cổ cụ ít nhất năm tháng ròng!

Trước đó, vào ngày 12-3-2010, trên một trang mạng xã hội đưa tin kèm video cảnh cụ rùa bị tấn công. Theo người đưa tin, hôm đó, cụ nổi bắt đầu từ mặt hồ khu vực Sở Điện lực Hà Nội, sau đó đi dọc theo mép hồ, xuôi về Bưu điện. Sau khoảng nửa tiếng, cụ đi qua hướng ngã tư Tràng Thi - Bà Triệu rồi hướng ra Tháp Rùa. Tại đây, cụ bị một thanh niên dùng lưỡi câu chùm tấn công.

Không biết lưỡi câu khi quăng đi có trúng cụ Rùa hay không, nhưng dây cước căng như dây đàn và đứt ngay sau đó. Đối tượng này sau đó đã bỏ chạy khi bị quay phim, chụp ảnh. Trong phần video được đăng tải, không rõ chi tiết cụ Rùa có bị tấn công không ngoài hình ảnh một thanh niên đang quấn đoạn dây cước đã bị đứt.

Theo PGS Hà Đình Đức, người được mệnh danh là nhà rùa học, sự việc cụ Rùa bị tấn công bởi những kẻ câu cá trộm đã diễn ra nhiều năm nay. Đây cũng không phải là lần đầu tiên cụ bị thương. Trên lưng và cổ cụ còn chi chít những vết thương khác do những kẻ vô ý thức gây ra. Lần giở lại tài liệu chép những lần trước đây cụ Rùa bị thương, PGS Đức cho biết.

“Ngày 1-1-1997, tôi gửi thư lên Thủ tướng Võ Văn Kiệt phản ánh về rùa bị thương và đề nghị cho kiểm tra lại những cọc đóng chung quanh chân Đảo Ngọc, cho nhổ bỏ hết những cọc lởm chởm trên hồ và triệt để cấm những kẻ câu cá trộm xung quanh hồ để rùa có thể bơi lội an toàn”.

Ngày 01- 4-1998, PGS Đức tiếp tục gửi thư lên Thủ tướng trình báo về rùa bị thương kèm theo hình ảnh do phóng viên Trần Mạnh Lân - Đài Truyền hình Việt Nam cung cấp ngày 23 - 4 năm đó. Hình ảnh cho thấy trên dọc cổ bên phải rùa bị sưng tấy, màu đỏ hồng trông như có vết cứa chéo có thể do các chướng ngại vật trong hồ, hoặc bọn câu trộm bằng lưỡi câu chùm gây nên.

Năm 2002, những hình ảnh cụ Rùa bị thương tiếp tục được cung cấp cho PGS Hà Đình Đức. Trên bức ảnh chụp vào ngày 25-11-2002, nhìn rõ vết sẹo to bên cổ cụ Rùa.

Hai bức ảnh khác chụp vào ngày 03-11-2005 và 08-11-2007, lại cho thấy lưng cụ chi chít vết thương. Trong các bức ảnh này, cụ đang nằm phơi nắng trên thảm cỏ bên chân Tháp Rùa. Phần mai trông rõ các vết lõm to (có thể là vết đập) và vết lõm nhỏ “có thể do lưỡi câu chùm” xé rách.

Xót xa thân phận cụ Rùa

Ngay sau khi được cung cấp những hình ảnh mới nhất về cụ Rùa bị dính lưỡi câu chùm trên mai, ngày 3-9-2010, chúng tôi tới gặp tổ bảo vệ an ninh trật tự Hồ Gươm. Một số nhân viên trong kíp trực cho hay chưa từng biết về việc này, cũng chưa chứng kiến cảnh cụ Rùa mắc câu bao giờ.

Cụ Rùa với lưỡi câu chùm trên lưng

Khi chúng tôi hỏi “nếu bắt được kẻ câu cá trộm ở hồ Gươm sẽ xử lý như thế nào”, một nhân viên cho biết, ở đây có rất nhiều việc nên… không thể nắm hết được các vấn đề đó.

Được biết, tổ bảo vệ có 50 người, chia làm 3 kíp trực. Ngoài việc bảo vệ hồ Gươm, tổ bảo vệ còn kiêm trông coi, giữ gìn trật tự khu vực vườn hoa Lý Thái Tổ.

Theo PGS Hà Đình Đức, nếu không có các biện pháp hữu hiệu ngay lập tức để bảo vệ cụ Rùa, e rằng Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung sẽ vĩnh viễn mất đi một biểu tượng tâm linh, văn hóa.

“Trước hết, phải lấy được lưỡi câu khỏi mai cụ Rùa. Làm việc này không đơn giản. Chỉ còn cách đợi cụ bò lên phơi nắng trên Tháp Rùa rồi tiếp cận cụ. Nhưng ngay cả khi đó, chưa chắc đã tới gần được cụ. Nếu không lấy được lưỡi câu ra thì cụ sẽ phải mang theo nó đến lúc vướng vào đâu đó lưỡi câu xé rách mảng da đó ra…” - PGS Đức lo ngại.

Nhà rùa học cũng bày tỏ sự xót xa cho thân phận cụ Rùa hàng chục năm qua đã phải chống chọi với sự vô ý thức của rất nhiều người. “Trước đây mỗi khi phát hiện cụ Rùa bị thương, tôi đều gửi thư ngay tới lãnh đạo thành phố để báo cáo sự việc và đề nghị có biện pháp giải quyết. Nhưng đợt này thành phố còn bận lo tổ chức Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, nên…”.

Cơ quan chức năng có biết sự việc này hay không và phản ứng như thế nào nhằm bảo vệ cụ Rùa thiêng? Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.

Nếu lưỡi câu không ra thì cụ Rùa Hồ Gươm có thể chết

Thông tin cụ Rùa Hồ Gươm đang phải sống qua ngày với một lưỡi câu chùm mắc ở lưng cùng nhiều vết thương khác ngay trước thềm Đại lễ 1000 năm khiến người dân hết sức quan tâm. VTC News đã có cuộc phỏng vấn với ông Tim McCormack, Giám đốc Chương trình bảo tồn rùa châu Á để đánh giá mức độ "nguy hiểm" đối với cụ Rùa.
- Ông nhận xét gì khi nhìn cụ Rùa Hồ Gươm đang bị thương do lưỡi câu chùm? Đây là lần đầu tiên biết và nhìn thấy cụ Rùa bị dính lưỡi câu, nhưng tôi cũng không quá ngạc nhiên vì Trung tâm cũng có thời gian theo dõi về cụ khá nhiều. Tôi cũng biết rằng hoạt động câu cá diễn ra khá thường xuyên ở Hồ Gươm, việc cụ mắc lưỡi câu trở thành chuyện dễ hiểu.
Chúng tôi cũng từng thấy người dân sử dụng lưỡi câu chùm để bắt rùa tai đỏ làm cảnh, sau khi lớn lên, họ thả về hồ. Khi đó, nhiều người lại tiếp tục thả lưỡi câu để câu loài rùa này, dẫn đến khả năng cụ Rùa bị dính phải lưỡi câu là rất lớn, vì cụ có kích thước lớn hơn rất nhiều so với rùa tai đỏ. Dù tôi không ngạc nhiên về vấn đề này, nhưng đây đúng là lần đầu tiên nhìn thấy bức ảnh cụ Rùa dính lưỡi câu như thế.
- Tính mạng của cụ Rùa đang bị đe dọa nghiêm trọng?
Có thể kể ra rất nhiều mối hiểm họa cho cụ Rùa ở Hồ Gươm. Đầu tiên là có quá nhiều sinh vật và nhiều hoạt động xung quanh Hồ Gươm; vấn đề ô nhiễm môi trường, xả thải cũng là mối họa. Hiện tại UBND TP Hà Nội đang cố gắng cải thiện môi trường nước là giải pháp tốt, nhưng đến nay không thấy tiến hành nạo vét nữa.
Như đã nói ở trên, người dân sử dụng lưỡi câu để câu cá, nhưng chẳng may con cá đó to và nuốt cả lưỡi câu. Nếu lưỡi câu tồn tại trong bụng con cá đó, cụ Rùa mà ăn phải thì càng nguy hiểm hơn.
Bên cạnh đó, vấn đề vứt túi nilon, vật chất khó phân hủy xuống dưới hồ, khi cụ Rùa ăn vào cũng là điều đáng lo ngại. Chúng ta từng thấy có trường hợp khi rùa chết, người ta mổ ra và có thấy túi nilon trong bụng không phân hủy. Từ đó, nên xem xét bảo vệ rùa Hồ Gươm và khu vực sinh cảnh bên ngoài nữa, vì đây là một trong 4 cá thể còn sống sót trên thế giới.
- Theo ông điều cần thiết phải làm ngay lúc này là gì, trong tình trạng cụ Rùa bị thương?

"Chuyên đề: "Cụ" rùa hồ Gươm và thế giới rùa khổng lồ

Cụ Rùa thể hiện điều gì đó thiêng liêng, vì thế không phải ai cũng được đụng vào cụ. Ban đầu nên chụp thật nhiều ảnh và theo dõi. Tuy nhiên, nếu lưỡi câu đó không ra thì trường hợp xấu nhất là cụ sẽ chết. Vì thế, sẽ tính đến phương án phải "đụng" vào người cụ để lấy lưỡi câu. Nhưng cũng sẽ có nhiều rủi ro khi bắt cụ Rùa, thế nên làm được điều này cần sự ủng hộ của cơ quan chức năng rất cao; đồng thời có thể nhờ chuyên gia tư vấn quốc tế có nhiều kinh nghiệm về cá thể rùa mai mềm có kích cỡ tương đương rùa Hoàn Kiếm.
Tôi nghĩ nếu ở hồ ngoài chắc cụ bị bắt lâu rồi. Còn hồ Hoàn Kiếm thì không ai dám bắt vì cụ biểu tượng cho sự bí mật, thiêng liêng.
- Vậy ở Việt Nam, nên thực hiện biện pháp bảo vệ cụ Rùa như thế nào?
Nếu như ở hồ Hoàn Kiếm có đội bảo vệ là rất tốt. Quan trọng là việc thực thi pháp luật, quy định bảo vệ cụ Rùa, đề ra chế tài biện pháp nào đó như bắt gặp người dân đánh bắt hoặc câu cá trái phép sẽ phạt số tiền nhất định sẽ giảm hiện tượng ảnh hưởng không tốt đến cụ Rùa hồ Gươm.
Nếu đội bảo vệ, người thi hành không thực hiện đúng chức trách, như từng thấy nhiều về vấn đề bảo tồn ở các vườn quốc gia của Việt Nam, thì có thể tiến hành sa thải để thành viên khác tốt hơn, cũng là biện pháp bảo vệ cụ Rùa.
- Điều đó có nghĩa công tác bảo tồn động vật quý hiếm nói chung và cụ Rùa nói riêng còn chưa hợp lý?
Ở Việt Nam có quy định về bảo vệ chung cho loài rùa, sách đỏ Việt Nam có tới 16 loài, Nghị định 32 quy định về 7 loài, nhưng việc thực thi lại không tốt. Nếu không thực thi theo pháp luật thì tất cả viết ra chỉ nằm trên giấy tờ.
Một số điểm trong luật pháp cũng nên thay đổi. Hiện rùa Hoàn Kiếm chưa được liệt kê trong Nghị định 32 – Nghị định bảo vệ động vật hoang dã của Việt Nam. Giả sử nếu cụ Rùa nằm trong Nghị định 32 thì sẽ có nhiều biện pháp bảo tồn cụ Rùa và cá thể rùa khác ở Việt Nam. Sách Đỏ chỉ có ý nghĩa về bảo tồn chứ không có ý nghĩa trong thực thi pháp luật.
Không những vậy, cần thay đổi thái độ và nhận thức của một số người. Người ta chưa nhìn thấy giá trị mỹ thuật, thiêng liêng, tự nhiên mà chỉ nghĩ đến giá trị kinh tế, cố gắng làm sao để bắt và buôn bán mang lợi cho cá nhân.
Nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, có thể đề xuất giải pháp, tạo cuộc thi để mọi người đưa ra ý tưởng đề xuất bảo vệ cụ Rùa, từ đó có nhiều biện pháp bảo vệ cụ Rùa hơn. Đến khi kỷ niệm 2000 năm Thăng Long - Hà Nội thì hay xem mọi người nói gì về lễ 1000 năm này, làm được gì để bảo vệ giá trị lịch sử này.
Trong lịch sử, Rùa có kích thước lớn, sống trong sông ao hồ phổ biến nên dễ làm thịt. Do đó cần có biện pháp ngay từ bây giờ nếu chưa quá muộn. Rùa Hoàn Kiếm đang bên bờ tuyệt chủng, cần tiến hành bảo vệ nếu không sẽ biến mất trong tương lai gần.
Nguồn: http://vtc.vn/2-261186/xa-hoi/neu-lu...o-the-chet.htm

10 loài trong số rùa nước ngọt đang bị đe dọa tuyệt chủng nhất trên thế giới

MONGABAY.COM

Ngày 10-9-2010

Có hơn 40 phần trăm các loài rùa nước ngọt trên thế giới đang bị đe dọa tuyệt chủng, theo một đánh giá mới đây của tổ chức Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên Conservation International.

Rùa đang bị đe dọa chủ yếu do săn bắn, phá hủy môi trường sống, và hoạt động buôn bán các loài vật nuôi, làm cho chúng nằm trong các nhóm động vật nguy cấp nhất.

“Tình trạng suy giảm số lượng của chúng là một chỉ báo cho thấy rằng các hệ sinh thái nước ngọt mà hàng triệu người nhờ cậy vào để có nước tưới, có thực phẩm và nước sinh hoạt đang bị hủy hoại theo một cách mà có thể có hậu quả thảm khốc cho người cũng như rùa”, đó là nhận xét trong một báo cáo của tiến sĩ Peter Paul van Dijk, Giám đốc Chương trình Bảo tồn Rùa và Rùa Nước ngọt thuộc tổ chức Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên. “Nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ để bảo vệ môi trường sống, nơi bao bọc cho những sinh vật này và có hành động mạnh hơn để xử trí cả trên các thị trường quốc tế và trong nước chuyên buôn bán các loài động vật phục vụ nhu cầu vật nuôi và thực phẩm thì chúng ta sẽ phải đứng trước một rủi ro rất thực tế rằng chúng ta sẽ mất chúng mãi mãi.”

“Giờ là lúc mà cộng đồng quốc tế đã phải thừa nhận rằng chúng ta cần một cách tiếp cận tổng thể để quản lý các hệ sinh thái nước ngọt của chúng ta,” Tiến sĩ Tracy Farrell, lãnh đạo của nhóm Nước ngọt thuộc tổ chức Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên, bổ sung thêm. “Thất bại trong việc bảo vệ nguồn, lưu lượng và khâu phân phối đối với nước ngọt nằm trong một chiều hướng có mối liên hệ với nhau, kết quả dẫn đến là một mất mát những lợi ích cho các giống loài và cho con người.

“Chúng ta đã mất một nửa trong số những vùng đầm lầy và đã đắp đập ngăn nước tới hai phần ba các con sông lớn. Việc đắp đập tại một nơi có thể có hậu quả đáng kể cho vùng hạ lưu, và nếu chúng ta không xem xét đến toàn bộ hệ thống thì chúng ta không chỉ đe dọa đến các quần thể động vật quan trọng – như rùa – mà còn đe dọa tới các quần thể dân cư đang phải sống nhờ cậy vào các tuyến đường thủy này để có thực phẩm, nước tưới, nước uống và thậm chí là giao thông vận tải.”

Rùa mai mềm khổng lồ Sông Hồng (Rafetus swinhoei)

Chỉ với bốn cá thể hiện còn sống trên thế giới, loài vật này có lẽ là thứ đang bị đe dọa tuyệt chủng nhất trong tất cả các loài rùa. Hai con hiện bị giam cầm dài hạn tại Trung Quốc đã được đưa về với nhau ba năm trước và đã đẻ trứng, song điều này là thất bại cho việc phát triển giống nòi của chúng. Một con sống đơn độc trong điều kiện giới hạn tại hồ Hoàn Kiếm, giữa trung tâm buôn bán của Hà Nội, được tôn kính như là biểu tượng cho nền độc lập của Việt Nam. Và con vật cuối cùng còn lại trong tự nhiên – cũng tại Việt Nam – đã trở thành chủ đề của một vụ bắt giữ con tin kịch tính khi hồ chứa nước tự nhiên nơi nó sinh sống bị vỡ vào tháng 11 năm 2008, nó bị cuốn trôi, rồi bị một ngư phủ bắt được. Anh này người chỉ chịu thả nó trở lại cho những nhà bảo tồn thiên nhiên sau các cuộc đàm phán kéo dài; rồi ngày đó đã được kết thúc tốt đẹp đối với tất cả các bên liên quan, đặc biệt là cho con rùa khi nó được thả trở lại nơi sinh trưởng trong vùng đất ngập nước của mình vào cuối đêm. *

Rùa đầu đỏ sống trên sông (Batagur kachuga)

Là loài phổ biến từ lâu đời, sống trên khắp các con sông lớn của miền bắc Ấn Độ, Bangladesh và Nepal, trứng bị thu lượm, các con trưởng thành bị bắt đem tiêu thụ, đập nước và tình trạng ô nhiễm trên sông đã ảnh hưởng rất xấu đến chúng nên hiện chỉ có một số duy nhất có thể còn sống sót, trong “tình trạng tệ hại” của con sông Chambal, miền trung Ấn Độ. Con đực nhỏ hơn con cái nhiều và có màu sắc hấp dẫn trong mùa giao phối sinh đẻ.

Rùa sông ở Miến Điện (Batagur trivittata)

Là “chị em” với loài kachuga B., e đã tuyệt chủng từ năm 1935 cho đến khi chúng được phát hiện lại vào năm 1993, loài này đã xuất hiện một lần với số lượng lớn trong hệ thống sông Irrawaddy của Miến Điện (Myanmar, Burma) cho đến khi số lượng của chúng giảm xuống đến dưới một chục con trưởng thành trên vùng thượng lưu con sông như là hệ quả của tình trạng thu lượm trứng, săn bắn và suy thoái môi trường sống trong đó có các đập nước và hoạt động khai thác vàng. Những quả trứng của các con vật cuối cùng này đã được bảo vệ trong những năm gần đây và các thanh thiếu niên đang được đưa tới vườn thú Mandalay để được giới thiệu lại về chúng.

Rùa Roti cổ rắn (Chelodina mccordi)

Được phát hiện trên hòn đảo nhỏ Roti của Indonesia vào năm 1994, nó đã ngay lập tức nằm trong nhu cầu lớn đối với hoạt động buôn bán vật nuôi ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản, và các loài này đã bị lùng bắt dữ dội tới mức gần như tuyệt chủng vào năm 2000. Nuôi nhốt để được đem giới thiệu lại sẽ chậm nhưng đem tới cho chúng một viễn cảnh tốt nhất trong dài hạn.

Rùa mai mềm Đông Nam Á (Chitra Chitra)

Một trong những loài rùa lớn nhất thế giới (trọng lượng lên đến hai tạ rưỡi), hiện còn một ít cá thể nằm rải rác trong hai con sông khá nhỏ ở phía tây Thái Lan và Java (Indonesia), nơi chúng tiếp tục bị đe dọa nghiêm trọng từ săn bắn cho tiêu dùng , mua bán trứng, và ô nhiễm và đắp đập ngăn sông.

Rùa hộp Vân Nam (Cuora yunnanensis)

Được coi là tuyệt chủng cho đến khi một vài cá nhân đã được tìm thấy vào năm 2005 tại một địa điểm vẫn còn giữ bí mật trong tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, những con vật này đang là trung tâm của hy vọng cho chương trình nhân giống để bảo tồn cho các loài. Giá cả trên thị trường chợ đen chuyên buôn bán thú nuôi có thể vượt quá 10.000 USD một con.

Rùa sông Trung Mỹ (Dermatemys mawii)

Một con rùa lớn loại không ăn thịt, chủ yếu sống ở Mexico, Guatemala và Belize, những loài cuối cùng của một nhóm mà dấu vết của tổ tiên chúng để lại từ thời đại khủng long, cho thấy chúng không khác bao nhiêu. Thịt của nó được đánh giá cao ở Trung Mỹ cho Mùa Chay, Phục Sinh và các hoạt động tôn giáo khác, làm cho nó rất có giá trị đến nỗi các nhà sưu tập đã phải thuê máy bay để bay vào vùng đầm lầy xa xôi, tìm bắt những con rùa này rồi đem chúng đi.

Rùa đầm lầy (Glyptemys muhlenbergii)

Một con rùa nhỉ xíu (mai chỉ dài 4 inch) trên những ngọn đồi thấp của miền Đông nước Mỹ, nó là một chuyên gia môi trường sống trong những đồng cỏ vào mùa xuân và những đầm lầy nhỏ, nơi nó đào những đường hầm giống như một con đê để săm tìm sâu bọ, ốc sên và ấu trùng. Khoảng 98% môi trường sống của nó đã bị chuyển đổi sang đất nông nghiệp, nên chỉ còn một số ít ở rải ráctừ New York đến Tennessee.

Rùa nước An Nam (Mauremys annamensis)

Một loài sống giới hạn trong những vùng đầm lầy ngập nước của miền Trung Việt Nam, nó đã bị săn tìm mạnh để đáp ứng nhu cầu trao đổi thực phẩm của Trung Quốc trong những năm 1990 và chỉ còn một nhúm sót lại trong tự nhiên. Có một số lượng đáng kể được nuôi nhốt, có giống tốt, và được đưa trở về lại Việt Nam như là một bước đầu tiên hướng tới giới thiệu lại loài vật đã từng có trước đây.

Rùa hộp Coahuila (Terrapene Coahuila)

Tất cả các loài rùa hộp khác (có tên như vậy vì hai nửa dưới của mai có thể nâng lên và đóng lại như một chiếc vỏ hộp) chủ yếu sống trong đất, nhưng loài này từ bán sa mạc ở miền bắc Mexico đã trở lại cuộc sống vĩnh viễn trong nước ngọt, ở các con suối và đầm lầy của Cienegas Cuatro, một nhóm ốc đảo sa mạc bị khô hạn đe dọa vì nước ngầm được bơm lên sử dụng cho nông nghiệp và dân cư, cũng như tình trạng chuyển đổi đất nông nghiệp trong phạm vi lưu vực Cuatro Cienegas.

Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2010

Nguồn: MONGABAY.COM

——–