Bài thuốc từ TÍA TÔ- HÚNG QUẾ

Bài thuốc từ TÍA TÔ

Tên khoa học là Perilla Frutescens (L.Britt). Họ Hoa môi (Lamiaceae).
Là loại cây thảo, thân vuông có rãnh dọc, có lông. Cao dưới 1m. Lá mọc đối, có cuống dài, phiến lá hình trứng đầu nhọn, mép khía răng đều, mặt trên xanh lục, mặt dưới nâu tía hoặc xanh tía, có lông. Hoa trắng hoặc tím nhạt mọc thành chùm ở kẽ lá hoặc đầu cành. Quả hình cầu, màu nâu nhạt.
Cây được trồng làm rau sống và làm thuốc ở khắp các tỉnh đồng bằng. Trồng bằng hạt vào tháng 1-2. Hái dần lá già để dùng vào tháng 3-4. Cách mỗi một tháng sau đó có thể thu hái thêm 2 lần nữa. Vào tháng 5-6 cây ra hoa kết quả. Khi thu lá, còn lại cành đem phơi trong mát hoặc sấy nhẹ để giữ hương vị, làm tô ngạnh, hạt khô giữ lại làm tô tử. Lá tươi có thể cất tinh dầu như bạc hà…
Công dụng:
Lá tía tô vị cay, tính ấm, vào phế, tâm, làm ra mồ hôi, hạ khí, tiêu đờm. Chữa cảm cúm không có mồ hôi, ho tức ngực, nôn đầy, dùng 15-20g lá tươi giã nhỏ chế thêm nước sôi, quấy đều gạn lấy nước uống. Hoặc dùng 10 lá thái nhỏ trộng với cháo nóng, ăn rồi đắp chăn nằm nghỉ cho ra mồ hôi.
-Chữa cảm do mưa ướt, gió lạnh, thân thể đau mỏi, nhức đầu, sổ mũi, nôn đầy, dùng lá tía tô khô 15g, vỏ quýt cũ, củ gấu (hương phụ), gừng sống, hành trắng cả cây, mỗi vị 8g, sắc và uống lúc còn nóng. Ngoài dùng một củ gừng giã nhỏ chưng nóng gói vải xát hai bên gáy và dọc xương sống (đánh gió).
-Chữa động thai, thai trồi, nôn ọe: cành tía tô và sắn dây, mỗi vị 12g sắc uống.
-Chữa hen suyễn và người già ho đờm mãn tính: hạt tía tô và hạt cải bẹ, mỗi vị 10g tán bột, uống hằng ngày với nước sắc lá táo chua và dây tơ hồng sao, làm thang.
-Chữa dị ứng, nổi mẫn ngứa do ăn đồ biển hay tiếp xúc nước lạnh: dùng một nắm lá tía tô giã vắt lấy nước cốt uống, bã thì xát vào chỗ ngứa, kiêng dầm nước và ra gió.
-Chữa mụn cóc: dùng lá tía tô vò xát vào mụn liên tục 2-3 lần, mụn sẽ khô, hết ngứa và rụng. Đối với mụn to thì dùng một sợi chỉ hay sợi tóc bộc thắt chân mụn thật chặt để ngăn cách sự tiếp ứng của chất dinh dưỡng trong cơ thể, ngăn mụn phát triển, dùng lá tía tô xát hàng ngày, làm nhiều lần liên tục, sau vài tuần lễ mụn sẽ tróc. Sau đó, nếu còn cảm giác ngứa trong chân mụn cóc thì kiêng gãi, chỉ lấy khăn dấp nước sôi chườm vào, khi nguội lại thay nước khác. Làm nhiều lần sẽ hết ngứa và khỏi hẳn. Không nên cắt vì dễ gây nguy hiểm.


Tía tô – Vị thuốc và những món ngon Việt Báo

Tía tô có tên khoa học là Perilla frutescens hay còn gọi là é tía, tử tô, xích tô (gọi là tử, xích tía vì cây có màu tím). Không chỉ là một loại rau thơm, tía tô còn được dân gian coi là thảo dược.

Tía tô là một trong số khoảng 8 loài cây thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae hay Labiatae). Tía tô vị cay, mùi thơm. Có 2 loại tía tô: - Tía tô mép lá phẳng: màu tía nhạt, ít thơm. - Tía tô mép lá quăn: màu tía sẫm, mùi thơm mạnh. Tía tô mép lá quăn có giá trị sử dụng cao hơn. Chữa bệnh từ tía tô Với giá trị dinh dưỡng khá cao, giàu vitamin A, C, giàu hàm lượng Ca, Fe, và P, loại cây này không những có thể dùng để chế biến các món ăn ngon miệng mà có tính năng chữa bệnh khá cao. Từ thân lá, cành đến hạt của tía tô đều có thể sử dụng làm thuốc. Lá dùng làm gia vị rất phổ biến đồng thời là vị thuốc rất hay dùng để trừ cảm mạo. Hạt làm trà uống và thuốc hạ khí, cành làm thuốc an thai. Các công dụng của tía tô thường được biết đến là: trị cảm lạnh, nôn mửa, cảm sốt, sốt rét, nhức đầu, lợi tiểu, ra mồ hôi, bụng trướng, táo bón, dị ứng, trúng độc, đau khớp xương... Một số bài thuốc trị bệnh từ cây tía tô: - Chữa cảm lạnh: Lấy một nắm lá tía tô tươi, 2 củ hành và 3 lát gừng, thái nhỏ cho vào bát, đập một quả trứng gà rồi múc cháo hoa, trộn đều ăn nóng. Món này có thể giúp trừ được bệnh cảm. - Trị ho: Lấy lá tía tô tươi nghiền nhỏ làm nước uống. Bên cạnh đó có thể dùng lá tía tô xanh, rễ tía tô phơi khô, gạo nếp rang và vỏ quýt để nấu cháo. - Thương hàn ho suyễn: 1 nắm lá tía tô nấu chung với nước uống nhiều lần sẽ trị được cơn suyễn. - Táo bón: Hạt tía tô, hạt me với lượng bằng nhau giã nhuyễn, cho nước lắng, lấy nước nấu chín. Ngoài ra có thể dùng hạt tía tô, hạt vừng đều 10g, giã nhuyễn cho nước lấy nước nấu cháo. - Tiêu hóa: Nếu bị đau bụng đi ngoài, nôn mửa, có thể lấy một nắm lá tía tô giã lấy nước cốt để uống. - Bụng trướng: Lấy lá tía tô giã nhuyễn vắt lấy nước cốt hòa với chút muối rồi uống một lần. - Chữa mụn và rụng tóc: Nghiền lá tía tô lấy nước, hoặc đun lá tía tô thành đồ uống. Muốn khỏi phải uống trong một thời gian dài. - Chảy máu ngoài da: dùng lá tía tô non, nhai nhuyễn đắp kín vết thương, sau đó dùng lá tía tô khô hay tươi sao vàng, tán nhuyễn rắc lên vết thương. - Động thai: Sắc lấy nước nấu cháo để ăn. - Có thai bị cảm sốt: Lá tía tô, kinh giới mỗi thứ một nắm sắc lấy nước uống, tiếp đó ăn cháo trứng gà nóng.. Ngoài ra người ta thường súc miệng bằng trà tía tô để làm thơm miệng. Gội đầu bằng tía tô cũng làm tóc mượt, không rụng và không bị chẻ, sạch gầu. Món ngon tía tô Lá tía tô có thể dùng ăn sống hoặc nấu chín trong một số món ăn ngon miệng như: ốc móng tay xào tía tô, mực cuộn tía tô, chả tía tô… Xin giới thiệu cách làm 3 món ăn từ tía tô dễ làm: 1. Ốc móng tay xào tía tô: Ốc móng tay ngâm nước, rửa sạch, tách lấy thịt, ướp với 1/2 thìa cà phê hạt nêm. Lá tía tô rửa sạch, thái sợi nhỏ. Thịt ba rọi đem luộc chín, thái thật nhỏ. Bắc chảo lên bếp cho dầu vào phi thơm với tỏi băm. Tiếp theo cho nước me vào xào, sau đó cho ốc móng tay, thịt ba rọi vào rồi nêm đường, 1/2 thìa cà phê hạt nêm. Sau cùng cho tía tô vào đảo đều, tắt lửa. 2. Mực cuộn tía tô: Làm sạch mực, thái nhỏ, quết với bột nêm, tiêu. Đậu Hà Lan hạt trụng chín, cà rốt trụng và thái hạt lựu, vớt ra để ráo, trộn với mực. Trộn bột chiên giòn với trứng gà. Rửa sạch lá tía tô, để ráo, cho mực lên, cuộn lại, nhúng vào bột chiên giòn, lăn qua bột chiên xù rồi thả vào chảo dầu nóng, chiên vàng. Dùng kèm với tương ớt. 3. Chả tía tô Tía tô rửa sạch, để ráo. Thịt nạc dăm băm nhuyễn trộn với hành tỏi, chút bột nêm. Cho thịt nạc dăm vào lá tía tô cuộn lại, đem chiên vàng. Có thể dùng với bún và cơm đều được.

Đại học bang Kansas (Mỹ) phát hiện những chiết xuất từ cây húng quế và ngải đắng có tác dụng bảo vệ con người trước bệnh ung thư.

Theo đó, các loại thịt heo, bò và gà khi được nấu nướng ở nhiệt độ cao sẽ tiết ra hợp chất heterocyclic amine (HCA) gây ung thư cho con người. Trong khi đó, thành phần chống oxy hóa trong các loại cây trên có thể làm giảm HCA. Các khoa học gia đề nghị nên tránh nấu nướng thịt ở nhiệt độ cao. (Reuters)